Menselijke sensorische organen en systemen evolueerden om te reageren op onze natuurlijke omgeving. We zijn intrinsiek nog steeds verbonden met de natuur. Ook zijn onze behoeftes op de natuur gebaseerd en we zijn in veel gevallen op de natuur aangewezen, zowel voor wat betreft onze fysieke en materiële behoeften (voedsel, kleding, werktuigen, bouwmaterialen, medicijnen, etc.). De natuur komt ook tegemoet aan onze kunstzinnige, emotionele, intellectuele en spirituele verlangens. Recente studies hebben aangetoond dat het leven in steden en stedelijke omgevingen onze fysieke en mentale gezondheid degradeert. Kunstmatige en besloten ruimten, gestandaardiseerde architectuur, lawaai of vervuiling verhogen het risico op het ontwikkelen van stress, angststoornissen, diabetes, cardiovasculaire en immuunziekten, enz.
Zijn onze lichamen en geesten gevangen in die lagen asfalt, glas en beton, gestikt door onze eigen activiteit? Het stadsleven, mentaal en fysiek welzijn zijn op veel manieren onderling verbonden. Dit web van onderlinge verbindingen is echter nog lang niet voldoende begrepen. We hebben tot nu toe grotendeels verzuimd om strategieën te ontwikkelen voor coördinatie van de bi-directionele interactie tussen stedelijk leven en mentaal en fysiek welzijn.
Hoewel we er niet echt op letten, analyseert ons lichaam en brein voortdurend tientallen stimuli uit de fysieke ruimte en activiteit om ons heen. Deze zintuiglijke ervaring heeft een grote invloed op de manier waarop we onze dagelijkse omgeving waarnemen en daarmee ook op onze fysiologie en psyche.
In veel gevallen werken de wetenschappelijke geneeskunde en onderzoekers in termen van afzonderlijke oorzaken (waar overigens helemaal niets mis mee is!): specifieke agentia die specifieke ziekten veroorzaken. Een infectie werd bijvoorbeeld alleen veroorzaakt door de proliferatie van bacteriën, terwijl andere soorten slechte gezondheid het gevolg kunnen zijn van virussen, toxines, ongelukken of gebreken in iemands genetische samenstelling. De acceptatie van het feit dat stress verband houdt met hart- en vaatziekten of met andere gezondheidsproblemen is alledaags geworden. Onderzoek toont echter ook veel wederzijdse verbanden tussen het centrale zenuwstelsel aan die ervaringen herkennen en registreren; het endocriene systeem, dat hormonen produceert die veel lichaamsfuncties besturen; en het immuunsysteem, dat reacties op infecties en andere uitdagingen organiseert.
Meer recent onderzoek, doch minder algemeen erkend, belicht de relaties tussen gezondheids- en gedragsmatige, psychologische en sociale variabelen. De associatie tussen sociaal-economische status en gezondheid, of de invloed van sociale netwerken, de kwaliteit van onze dagelijkse ruimtelijke leefomgeving, huidige of verwachte werkstatus en persoonlijke overtuigingen, zijn van groot belang voor fysieke en mentale gezondheid. Deze onderzoeken documenteren niet alleen het belang van deze factoren, maar beschrijven ook enkele van de betrokken mechanismen. Onderzoek naar de bi-directionele en multiniveau relaties tussen gedrag en gezondheid, ondersteund en bevestigd door technologie en door conceptuele ontwikkelingen in de gedrags-, biologische en medische wetenschappen levert steeds meer inzicht in de complexe relaties tussen mens en zijn omgeving. Ons begrip van de interacties tussen hersenfunctie fysieke gesteldheid en gedrag is verder verrijkt door vooruitgang in gedragsneurobiologie, neurowetenschappen en neuro-endocrinologie van moleculaire mechanismen tot psychologische systemen.
Op een biologisch niveau bestaat ons lichaam -dus- uit vele netwerken die geïntegreerd zijn in en communiceren op meerdere schaalniveaus. Van ons genoom tot de moleculen en cellen die de organen in ons lichaam vormen tot de externe relatie met onze maatschappelijke en natuurlijke omgeving, de wereld om ons heen. We zijn fundamenteel een netwerk van netwerken. Het is niet voldoende om slechts een deel van een systeem te begrijpen bij het bestuderen en begrijpen van de complexiteit van ons menselijk functioneren. Wat betekent dit precies? In welke zin is het geheel meer dan de som der delen? Het antwoord is: relaties. Alle essentiële eigenschappen van een levend systeem zijn afhankelijk van de relaties tussen de componenten van het systeem. Systeemdenken betekent denken in termen van relaties. Het leven begrijpen vereist een verschuiving van focus van ‘onderdelen’ naar relaties. Het doorzien en begrijpen van relaties betreft niet alleen de relaties tussen de componenten van het systeem, maar ook die tussen het systeem als geheel -bijvoorbeeld ons lichaam en psyche- en de omringende grotere systemen. Met de relaties tussen het systeem en zijn omgeving bedoelen we de context van ons functioneren.
Het is daarom van groot belang dat we beseffen dat wij meer zijn dan een statische configuratie van componenten in een geheel. Er is een voortdurende stroom van materie -voedsel- en energie door ons lichaam als een levend systeem; er is ontwikkeling en er is evolutie. Het begrijpen van ons lichaam en onze geest als levende structuur is onlosmakelijk verbonden met het begrip van metabole en ontwikkelingsprocessen. Dit omvat dus een accentverschuiving van structuur naar proces.
Het handhaven van constante en geschikte interne lichamelijke en mentale omstandigheden en het functioneren in het licht van veranderende omgevingsvariabelen wordt homeostase genoemd. Acute of chronische stress bestaat uit vele gelijktijdige verschuivingen in het fysiologische functioneren van de cardiovasculaire, respiratoire, musculaire, metabolische, immuun- en centrale zenuwstelsel. Fysiologische veranderingen kunnen gepaard gaan met veranderde emotionele reacties, verhoogde waakzaamheid, verhoogde risicobeoordeling, verbeterde geheugenopslag en herstel en motivatie.
Zodra we de processen en patronen van relaties tussen ons lichaam, geest en omgeving begrijpen zijn we veel beter in staat diagnoses te stellen die ons in staat stellen om het dagelijks leven te ondersteunen, weerbaarder te worden en te functioneren in een steeds complexer en versnellende samenleving. We zullen ons realiseren dat deze interferenties de fundamentele oorzaken zijn van veel huidige medische en psychische klachten.
Voor het versterken van ons menselijk welbevinden, of het wegnemen van belemmeringen daartoe, moeten we als eerste begrijpen hoe onze psyche, biologische constitutie en de maatschappelijke en fysieke omgeving waarin we verkeren op elkaar inwerken. Als tweede moeten we een gecoördineerde integratieve behandelstructuur uitwerken.
Voor het bevorderen van ons welzijn, reduceren van stress en verhogen van weerbaarheid en gezondheid moeten we de netwerken op verschillende schaalniveaus integreren. Dit om de oorzakelijkheidsketen van biologische en mentale disfuncties te formuleren en om dynamische, samenhangende oplossingen te bieden. Daarom biedt de Get Vital scan en het Get Vital progamma een zinvol inzicht om meer geïntegreerd toestandsovergangen in onze biologische systemen te analyseren, te behandelen en eventueel te voorspellen. Meer weten? yisc.nu