Deeleconomie, ideologie, toonbeeld van vooruitstrevendheid, fase van het kapitalisme als gemeenschapszin? Als oplossing voor het hyperkapitalisme? Ik zie enorm veel voordelen en kansen in de deeleconomie, er moet echter nog wel het een en ander gebeuren om het ook op lange termijn houdbaar te maken.De post-kapitalische logica van peer productie hangt nauw samen met het creëren van wat Jeremy Rifkin de ‘collaboratieve commons’ noemt. Het gemeengoed dat door samenwerking gecreëerd. De logica is er niet een van arbeid en kapitaal, maar van bijdragen tot een open gemeengoed.
Mensen dragen, betaald of niet, met hun kennis, vaardigheid, code of design bij aan een gemeengoed dat beheerd wordt door een nieuwsoortig sociaal contract: iedereen kan gebruikmaken van en bijdragen aan het gemeengoed, op voorwaarde dat het beschikbaar blijft voor iedereen.
De nieuwe peer to peer economie lijkt nog steeds -of is opnieuw- ingekapseld in het dominante system. Er wordt wel een nieuwe gemeenschap gecreëerd, maar wel een die op commerciële verhoudingen aan elkaar hangt. Een schijnbare contradictie tussen het passionele engagement van de nieuwe laag arbeiders voor het creëren van een gemeengoed dat voor allen beschikbaar is, en de economische realiteit in het kapitalisme.
Er is echter hoop. Hoewel de peer to peer economie functioneert binnen het kader van de huidige politieke economie, beschikt ze ook over een aanzienlijke post-kapitalistische potentialiteit.
Mijn angst is dat de deeleconomie geen nieuw hoofdstuk is in het kapitalisme, maar een voortzetting van het huidige kapitalisme met andere middelen. En er geen einde komt aan de manier waarop welvaart in de huidige vrije markt is verdeeld en blijft de markt falen waar ze nu ook al faalt. Maar erger nog dat de deeleconomie materieel bezit en ook immateriële waarden als een goed gevoel, kennis, netwerk, erkenning, de dagelijkse bezigheden en vrije tijd commercialiseert, maar dan in een andere vorm. Wie niets heeft, heeft ook niets te delen.